پژوهشکده علوم زمین در سال 1373 خورشیدی با مجوز شورای گسترش آموزش عالی به‌عنوان یک واحد دانشگاهی زیر نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری وابسته به سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور تاسیس گردید.